Anne ve babaların çocuklarında karşılaştıkları problemlerin başında ödev yaptıramamak geliyor.

Ailelerden şu cümleleri çok sık duyuyorum:

  • Çocuğum ödev yapmak istemiyor.
  • Ödev yaptırırken devamlı ağlıyor.
  • Çoğu zaman ödevlerini bana yaptırmak istiyor.

Bu durumun altında yatan sebeplere ve çözüm yollarına değinmek istiyorum:

Öncelikle “ödev yapmama” davranışının altında çocuğun sorumluluk bilincine sahip olmakta zorlanıyor olması yatabilir. Ödev dediğimizde çocuğun belirli bir zaman dilimi içinde yapması gereken sorumluluklar devreye girer ve çocuk sorumluluk alma konusunda desteklenmedi ise bu noktada problemler yaşayabilir.

Bunun için çocuklar ilkokula gelene kadar bazı sorumlulukları üstlenebilmeli ve yapamadıkları zamanlarda ise bununla başa çıkabilmeli… Örneğin, oyuncaklarını toplamamayı tercih ettiği için bir oyuncağının kaybolmasını deneyimlenebilir.

Çocukların daha kolay ödev yapmasını sağlamak için ebeveynler olarak neler yapılabilir?

  • Ödev yapmak istememesinin altında yatan nedene odaklanmak oldukça önemlidir. Her çocuk biriciktir ve ihtiyaçları farklı olabilir. Çocuğunuz bir konuda sorun yaşıyorsa bu farklı alanlara da yansıyabilir. Bundan dolayı neden ödev yapmak istemediği üzerine empatik bir konuşma yapın. Örneğin: “Ödevinin keyifsiz ve sıkıcı olduğunu düşündüğün için yapmak istemiyor olabilirsin. Ödev yapmak yerine oyun oynamak istemeni çok iyi anlıyorum. Bazı zamanlar ben de istemediğim işleri yapmak zorunda kalıyorum.”
  • Ödev zamanları konusunda çocuğunuza seçenek sunun ve ödev zamanlarını planlama konusundaki tercihi çocuğa bırakın. Örneğin: “Ödevini günün hangi zaman diliminde yapmak istersin? Akşam yemeğinden önce yapabilir, sonrasını oyuna ayırabilirsin ya da akşam yemeğinden sonra yapmayı tercih edebilirsin. İstersen parçalara bölüp akşamına da yayabilirsin.”
  • Ödev yapma sürelerini çocuğu sıkmayacak, dikkatini toparlamakta zorlanmayacak şekilde çocuğun ihtiyacına göre ayarlayın. Küçük yaştaki çocuklar dikkatlerini uzun süre boyunca toparlamakta zorluk çekebilirler bundan dolayı ödev yapma sürelerini 20-25 dakika olarak ayarlayabilirsiniz.
  • Ebeveynlerin, çocukların karşı koymakta zorlandığı; televizyon, tablet ve telefonla ilgilendiği bir ortamda çocuğun ödev yapmak istememesi oldukça anlaşılabilirdir. Bundan dolayı, çocuğunuz ödev yapma bilincine sahip olana kadar ona ödev zamanlarında eşlik edebilirsiniz. Yanında oturup neler yaptığıyla ilgili destek olabilir, aynı odada oturup kitap okuyabilirsiniz.
  • Ödevini yaptırabilmek için kesinlikle tehdit etmeyin. “Seni babana söyleyeceğim! Böyle yaparsan hiçbir şey olamazsın! Ödev yapmadığın için seninle konuşmayacağım!” gibi olumsuz sözlerden uzak durun. Ödev yaptırma uğruna çocuğunuzla aranızdaki bağı zedelemeyin.
  • Kıyaslamayın. Çocuğunuzu kardeşiyle, komşunun oğluyla, sınıftaki arkadaşlarıyla kesinlikle kıyaslamayın. “Bak kardeşine gelir gelmez ödevini bitirdi, sen hala oyalanıyorsun!”
  • Ne olursa olsun ödevini asla siz yapmayın. Çocuğunuza ödevi konusunda destek olabilirsiniz, anlayamadığı noktalarda yardımcı olabilirsiniz fakat çocuğunuz oyun oynarken öğretmeni kızmasın diye ödevini kesinlikle yapmayın. Ödev yapmamayı tercih ediyorsa sonucunun sorumluluğunu da alabilmelidir.

Unutmayın ki hepimiz zaman zaman bazı sıkıcı ve zor işleri yaparken zorlanıyoruz. Çocuğun da ödev yapmak istememesi oldukça normaldir. Önemli olan çocuğun ihtiyaçlarını fark etmek ve ona göre çözüm üretmektir.